Rihli ra suahnak thuanthu hi reldan a phunphun a um. Khuahlan lai ah unau hnih, Rih le a nau cu an nauhak laiah a nu in a thihsan ih a pa in a hmeihpi. Caan malte a hung rei tikah a pa in nupi dang a nei. An nu ei cu a sual zet, Rih tei unau cu a rem thei lo ih an inn ihsin hruai hlo ih that ding ah a pa cu a fial. A pa cu a awlok a song, a mangbang zet nan a nupi a hril sawn ruangah Rih tei unau cu thah a tum. Rih ih nau cu a pa in hramlak ah a hruai ih a that. Rih cun mangbang zetin a nau cu a hawl rero ih a ruak cu hramlak ah a va hmu ih riahsia zetin a ṭap thlohthlo.
Cutin mangbang zet ih a um laifang ah Lasi a ra ih Rih ih a ṭahnak san kha a sut. Rih in a ṭahnak san a sim tikah Lasi cun bawm dingin a lung a kim ih “ Khinah ih tupi ruul lak ah hnah pakhat lawng a neimi thingkung a um ding, a hnah khi nuai dip awla, na nau ih ruang cu a lu ihsin a ke
zim tiang hung zut awla a ra nung sal ding” tiah a ti. Rih cun Lasi ih a sim vek in a tuah ih a nau cu a hung nung sal.
A nau cu sarthih ihsin hung nung sal ti cu a ti a hal zet tidai in ding an hawl rero nan an hmu thei lo. Khaw sungah an tlun sal ding cun a pa ih thah an phang ih an tlung ngam lo. Rih cun a nau cu a zangfak tuk ih “Ka nau, tihal ih na thih hnak cun Lasi ih in simmi, khi tupi ruul lak ih thinghnah hmang in tili ah ka cang mai ding” a tiih cutin Rihli ah a rung cang lan ta ti a si.
Cun rihli thuanthu dang khal a um. Chin History ngantu hrekkhat pawl cun Chinmi pawl hi Mongolian cithlah rak si in, China ram lam ihsin Kawl ram ah an ra suak an ti. Ramhuai Rih khal hin a thlun vivo a si hmang. Vomlu tlang kiangkap an thlen cun tili ah a cang. Cutawk hmun ah tili ihsin Sepi var ah a cang ih Laitlang ( Chin hill) lam ah a so vivo. Cutin umnak ding hmun ṭha a hawl vivo ih a netnak ah Rihlipi ah cangin tui’ a umnak ah hin a um lanta ti a si.
Khuahlan pipu pawl cun milai an thih tikah Zinghmuh tlang zin an zawh ih Rihli an pal ta ṭheu. Rihlipi cu mithi khaw fehnak kotkapi a si an ti. Rihli an tan hnu cun thih hnu pialral ram ih um thlarau pawl cun an rak hmuak ciamco. A hmaisabik ahcun Hringlang tlang ah an hruai ih cui tlang sang, leitlun pumpi a lang thei nak tlang zim ihsin leilungpi hi an run cuan. An sungkhat rual ṭha ,unau pawl in an ngai ih, an lunglenzia pawl an vun hmuh cun, annih khal an lung a lengin an ngai ve nasa ih, an ṭap ciamco ve ṭheu.
An lunglen a reh theinak dingah pialral ram ih um hoilopar cu an lu ah an rak ton ter tikah leiram cuan in dunglam an hoi nawn lo. Cutin an hruai vivo ih Lungloti umnak hmun an va thleng. Cui tidai cu an in ter hnu cun leitlun hringnun ngai ih an lunglennak hmuahhmuah a reh vuarvi. Cui hnu cun leitlun minung thinlung pu nawn loin pialral ram ih um thlarau pawl thinlung vek an pu lanta ti ah khuahlan pi le pu pawl cun zumnak an rak nei.
Rihli hi Chin State huap sung Falam peng ih um a si ih, Falam ihsin saklam peng 65, Tahan ihsin peng 137 hrawng ih hla a si. Tipithuanthum (sea level) ihsin pi 2966 a sang. Rihlipi hi a sau lam peng khat, a vang lam peng hrek hrawng a si. Peng thum vuakvel a kau ih helsuak ding cun peng thum hrawng feh a ṭul. A thuk lam hi feet 70 hrawng a thuk.
Khawsak lam le simsak thlengin Khawdar tlang in a kulh ih, cucu a kulhtu tlang lakih sangbik a si. Thlang lam le hmar thlang lamah tlang niam deuh a um veve. Rihli kapah phairawn in a kulh velih, sim le hmar zawngin a sawl. Cutivekin Rihli cu a sawl ve. Ral hla ihsin hun zoh cun Rihli pianhmang(Shape) cu lungthin (heart) lem thawn an bangaw ih a mawi zet.
Rihli hi kan Chin ram mawi tertu, a hmin thantertu le kan pipu pawl san thuanthu thawn a pehparawmi a si ruangah tha zet ih kan fingkhawi a ṭul.
Cabu tampi siar sawngmi ihsin a rem dan le a milaw tawk dingih lak vivo mi a siih, a fomkim lo nak tete a um thei nan in rak theithiamsak hram uh. (PAPU PEK)
