Unau Hnihte Le Fanghma Cumkurruk (Pingkirh)

5 min read

Nikhat cu unau hnihte hi loah an feh i fanghma  lepte an hawl rero. Sentlung pawng pakhat ahhin fanghma hri cu an va hmu. An unau cun an hawl i a u in a Cumkurruk(pingkirh) te, a fate zet pakhat a hmu. A naupa cun a tum le a ṭha nawn pakhat a hmu. A dang an hawl rero nan an hmu nawn lo. An fanghma hmuh mi veve cu an ei i, a u cun hmakhatte ah a ei thluh mai. A nau cu tumpi a nei lai. Anih cu a lawh mi a tum deuh ruangah a ei thluh thei lohli lo.

Cutiih a nau i fanghma a ei thluh hrih lo ruangah a u cun, “Ka nau, na fanghma i kawh aw” a tiih a dil. A nau khal cun a hun kawh ter. A khop thei lo i, “I kawh hrih aw” a ti sal. A nau khal cun, “Ka siang nawn lo” a ti. A u cun, “I kawh loah cun seentlung maceeng ka ko ding” a ti. A nau cun, “Na duh le ko ta” a ti san. Cutikah a u cun, seentlungpawng laifangah ding tahratin:-

“Seentlung aw maceeng, maceeng,
Ka nau-in fanghma pingkirh te i kawh siang lo e
Seentlung aw maceeng”

tin a ti.

Sentlung khal cu a hung ceeng so ciamco i a khuk tiangin a hung pil. Cu le a u cun a nau i fanghma cu “I kawh aw” tin a dil sal lala. Veikhat cu a hun kawh bet. Asinan a u in a dil sal lala. A nau in a siang nawn lo. A u khal cun:-

“Seentlung aw maceeng, maceeng,
Ka nau in fanghma Cumkurruk(pingkirh)te i kawh siang lo e seentlung aw maceeng”
 a ti’n a ko sal. A hung ceng luailo i a tai a tiang cuahco thlang.

A u cun a nau i fanghma kawh ding cu a dil sal thotho.  A nau khal cun a kawh sal nan a cem zik cuahco ve thlang i a siang nawn lo. A u cun a nau i fanghma a kawh siang lo ruangah cun:-

 “Seentlung aw maceeng, maceeng,
Ka nau in fanghma Cumkurruk(pingkirh)te i kawh siang lo e, seentlung aw maceeng”

a ti. Seentlung khal cu a hung ceng sal ciamco i a hngawng tiangin a hung pil cuahco thlang. A nau khal cu ka u a pil ngaingai pang ding a ti i a thin a phang nawn. A u cun a dil nawn sal thotho. A fanghma khal cu a cem zik rero nan a u cu a pil pang ding ti a phaan ruangah a kawh sal lala. Asinan a u khalin tawp le khawh ti um cuang loin a dil laalaa. A nau khalin a siang nawn ve ce lo. A upa cun, “I kawh lole seentlung maceeng ka ko ding” a ti nan, a nau khal cun, “Na duh le ko ta, a cem pang ding” a ti san. A u cun,

“Seentlung aw maceeng, maceeng,
Ka nauin fanghma Cumkurruk(pingkirh)te i kawh siang lo e seentlung aw maceeng”

a hun ti leh. Seentlung cu a hung so ciamco i a lu khal cu a pil muarmo zik thlang. A u a hung pil zik taktak cun a thinphangin a sam zikte cun a dir rero nan dirh man a um nawn lo. A u pai’ sam pawl cu an phong men i a u cu seentlungpawng sungah cun a nau i mithmuhah a liam muarmo.

A naupa cun a u cu a ko rero nan kawh man a um nawn lo.  A u in a thei nawn lo. A nau in, “Ka u e, hung kir sal aw, ka fanghma ka lo kawh sal ding, ka lo pe thluh ding e” ti rero hman sehla a ṭhahnem nawn lo. Minung i kawh ban ah a um nawn lo. Cutin a mitthli luang thluahthlo in a u ngaiin suunihlawh a ṭap.

Cutiih a ṭah rero laiah cun a tluun ihsin vaca rual an ra zuang ciammam. A naupaate cun a cuan a cuan i,

“Ka tlun i vaca zuan zang aw e,
Ka u kha puan lo nan hmu lo maw”

a hun ti. Vaca rual zuang pawl khal cun,

“A hmuh cu kan hmu nan e, kawlah laimang se-ek a thai aw ee”

an ti i an zuang hlo men. Vaca rual an zuang liam cu a cuan i a lung a leng sinsin. A u a ngainak cu a hung thangsuak sal lala a bang.

Tawkfang umhar nawnin khua a ruah rero lai ahcun vaca rual khat an ra zuang sal. A naupaate khal cun,

“Ka tluun i vaca zuan zang aw e, ka u kha puan lo nan hmu lo maw”

a hun ti. Vaca rual khal cun,

“A hmuh cu kan hmu nan e, kawlah laimang se-ek a thai aw e”

an ti i an liam sal lala. Vaca rual zuang cu a mit in a tin tiang a thlir i a cuan liam duahdo. A ni lung retheihnak le lungleen suahnakah vaca rual khal cu an ra zuang i um ti har tu men lawngah an cang si. “Maw ka u e” ti phahin an ṭhen aw sal lala.

Zaanlam khua a sim cuahco thlang. A nih hrangah cun umhar le lungleen a zual sinsin. A naupaate cu a um ngaihnak thei loin tluun le hnuai a zoh thuul, sal le thlang a zoh thuul, a her zok rero. Cutiih a her ton rero lai ahcun vaca run khat an ra zuang leh kha khatlam vaankapah a hi hmu. An ra zuang nai deuhdeuh i a tluun zawn an thlenin,

“Ka tlun i vaca zuanzang aw e,
Ka u kha puan lo nan hmu lo maw?”

a hun ti. A u cun a vun thei i,

“Cucu ka nau i aw te a bang,
Cawl hrih hnik uh”

a tii. Vaca rual cu an zuang lai an cawl. A naupaate khal cun,

“Ka tluun i vaca zuanzang aw e,Ka u le puan lo nan hmu lo maw”

a hun ti sal. A u cun,

“Ka nau i aw te ngaingai a si cu, tum uh si”

a tii hai i an zaaten leilungah an vung ṭum.

A naupaate cu minung a si i anni hnen i zuang thei ding le tel thei ding a si lo. Curuangah a u cun, “Rual le uh, kan thlahmul pakhat cio pe uh si” a tiih an thlahmul pakhat cio an pek i an bun ter. A zuang hnik i, Lo fingkhat a zuang thei. A dang an hmul khat fingfing an pe leh i tlang pakhat cu a lan thei thlang. A dang pakhat cio an hun pe sal i anmah vekin a duhduh nakah a zuang kawi thei thlang. Cutin an zaten an zuang thok sal. An unau ten an tonawk sal ruangah lungdiriam le thanuam in ngai aw nawn lo ten tlang dangdang cu an zuang liam vivo.

Veikhat  cu a naupaate cu a ti a hal ngelcel. A u khal cun, “Khi tilipi khi vung in awla, asinan cui tilite cu vung ti aw” a ti i a tiamta. A naupate khal a vung feh i tidai a in zawngah “Cui tilipi cu” a ti ta. A u i thutiam mi kha a hngilh pang ruangah a si. Cutii i a ti ruangah tili sung i um ruulpi in a rak dolh. Veikhat an ṭhen aw zo ninghang lungsia i an umnak a rei man hlanah an ṭhen aw sal lala.

A u khal cun a nau cu runsuak a tum i tili ah cun a va feh i, “Rul aw ra law, ra law, ka nau thattu ra law” a va ti. Tilipi sung khal cun ruulpi pakhat a va suak nan “Nang na si lo” a rak ti i a kir sal. A u paa cun, “Rul aw ra law, ra law, ka nau thattu ra law ra law,” a ti sal.  Rulpi sam nei pakhat a va suak. Asinan, “Nang na si lo” a rak ti i a kir sal. Tawkfangah ”Rul aw ra law, ra law, ka nau thattu rul aw ra law” a ti sal thotho. Rulpi pakhat tum ngaingai a va suak thlang. A u pa cun a nam saupi a rak hawi i rulpi cu a rak sah tan. A pum cu a vun khuai i a naupaate cu ram diakdite in a phorh suak. Rulpi pum sung a thlen ruangah a caang thei hrih lo. Curuangah a u paa cun lung paarah a pho. A naupaate khal cu ni a ruang sa i a tak a hlum deuhdeuh.

Tilung paarah amah kelte ah a hung cang zik thlang tii rero laifangah thlipi a ra hrang ciamco i a naupate cu tilipi sungah thlipi cun a sem thlak. A u khal cun a ruun man lo i tilipi sungah a thi ta. A u khal cu zianghman a tuah thei nawn lo ruangah a naupaate ngai phah le seherh phahin a rualpi pawl hnenah a zuang sal.

Fanghma kawhawk sian lo ruangah an unau ten kumkhaw zariat an ṭhen aw ta. Kan piipu pawl cun seentlung i keuh mi seentlung pa khi unau hnihte kha an si. Curuangah sohthat lo cun inn sungah zaan riah ter a ṭha lo. Tisa i soh that lo a si le innlengah ret ding a si an ti. Curuangah mi tampin seentlungpa cu zaanlamah sohthat ta loin an ret dah lo.

Ref:: Thuanthu Roling Cabu
Salai Pa Sang
Zuk :: Original neitu ta

Leave a Reply