Zahmun vapi ralkhat Bualzawl khua-ah khin, fala le tlangval a duh aw zetmi an rak um. A fala nui hmin cu Mang Dang a siih an Lal fanu a si. A tlangval pai hmin cu Hol Kawm a siih mise fa a si. Duhdawtnak kan ti cu minungih kham thei le dawn theih a si lo ruangah zovek khal duhawk a si ko. Misia khalin Lal fanu khal duh a siih Lal fanu khalin misia khal duh a si ve. Co awknak le neihawknak ding cu thudang va si hrih sehla. Cutin phun u le phunnau an rak duh aw ta. An duhawknak hi thuh theih le kham theih a si nawn lo. Asinan Mang Dang cu a nu le pa-in “Hol Kawm na duh lo pei; phun nau a si. Kan sal phun a si” an ti. Asinan Mang Dang i hrangah a har nasa. Mai miduh cu zovek te an si hmanah duh thotho a si. Duhdawtnak hi phun le hnam asi lo. Ci le kuangin a ra suakmi khal a si lo. Thinlungin a ra suak mi asi sawn.
Curuangah duhawknak mit a tawnawk hnuah cun ziangvek in siatnak an neih hmanah an siatnak kha duhnakah a cang sawn țheu. Cutin an duhawknak cu an kham nat le a na sinsin. Lenawk le tawnawk an dawn le tawnawk le lenawk ding kha an duh sinsin. Kham mi pawl kha tuah duh sinsin nak a ra cang i duhawknak cu duh tlak lo tiangin duh a si.
Cu tivekin Hol Kawm le Mang Dang ih duhawknak cu a zual sinsin. A cak sinsin. Asinan Mang Dang nu le pa cun an kham sinsin. Anmah vek miphun u co ter an tum ruangah Lunkhua ah Mang Dang cu a duh lo cing ten pasal an neih ter. Nu le pai duhnak kha fate in el a theih lo ruangah se dirh bangin a duh lo cing kha a mitthli thawn an hruai.
An taksa cu țhenaw hman hai sehla an thinlung le ruahnak ziangtik hmanah a țhen aw thei dah lo.
Mang Dang cu kirsal theinak ding canțha a hawl rero nan, a tlan thei lo. A tlan hloh an phan ruangah a sun a zanin an kil ringring țheu. A lungawi theinak dingah sehra an that. Asinan lennak le țhatnak in a lung a hnem thei cuang lo.
Hol Kawm cu a fale nu’n pasal a neihsan ruangah ti lo rawl loin a ngai. Thih dawnah nim le tidai malte lawng a cip i a ei țheu. Nitinin a ihkhun tlunin Mang Dang i zun a tuar. Cu tiih Hol Kawm ti lo le rawl loin a um ti kha Mang Dang cun a rak thei. Kir sal nak dingah a cang theisi lo. Hol Kawm i tuarnak hmuahhmuah cu a pasal țangin a rak ngai-in a rak tuar pi ve. A umharnak hla cu hi bangin a sak.
“Ka pai lalh lo i khun va dim cu,
Nau hno bang ka țapin, Lunkhua tiang ban-ing”
a ti.
Hol Kawm khal cun a ngainak hla cu hi bangin a phuah ve:-
“A nu hin zo lamha singtawl tirh ta ngai,
A lung teh her hman maw, nau thang a cawi mai”
a ti.
Cu tiih ngaiaw phahin Mang Dang cun fatla a va nei. Asinan Hol Kawm a ngainak a dai cuang lo. Nikhat cu a ni-ih hnenah kan khua ka tlawng ding a ti thotho. A ni nu khal cun fur tilian-ah nunau a tlun thei ding kha a zum lo ruangah a el duh lo. Mang Dang khal cun can țha a ti i a tim tuahin a tlan tlung. Zahmun vapi cu a vung thleng i tisuar le tilian cu a hrumin a hrum. Minung i tan theih ding tidai a si lo. Karkhat hlanah tilian fen i thih ding lawng a si. Mang Dang cun dunglamih kirsal hnak cun tilian sung i dawp ding kha a duh deuh. Tidai tannak ding hawlin ti-lu le ti-taw a hlehka zawk rero. Netabik ahcun tilian tlunah cun khatlam ral tiang a khangaw mi saphai rulpi bawk pakhat a hmu.
“Nang ka lo ngai thih le tlei țih leming maw,
Tilian runnawi cunglei phalpi khan,
Mang Dang zawhhluan maimo lang”
ti in thih ding le hloh ding khal zianghman a țih nawn lo. A mitthlamah tisuar le tilian sawp-aw a lang nawn lo. A tlangval pa Hol Kawm i mithmai siar lo zianghman a lang nawn lo. Hol Kawm veikhat te tal tawn lo ding hnak cun tilian tlun i thih khal le bangrep. Saphai khang aw cu a hei zawh. A thinlung ruahnak thawn khatlam ralah saphai par cun leilung i feh bangin a feh. An khua a nu le a pai inn cu tanta-in a tlangval pa Hol Kawm i innlam a pan.
Hol Kawm i in cu ti repri ten meisa tleu khal um nawn loin zanlam sim nawnah a thleng. A in a va thleng i minung um lo bangin sangka cu a khar aw. Ziang thawmvang hman a um lo. In leng zial cu a vun pal awn i sangka hramah cun sangka kingin a ding. Insungih rak um Hol Kawm cun khua a sim cuarco thlang i sangka awn a thei nan a awng duh lo. A fala nu cun “Sangka i ra awn aw” a ti nan a mang ah maw a ruah a awn duh cuang lo. Thawm le vang cu a țhingin a dai sinsin. Lutlunih hrikpi feh thawm khalin lovah car lakih sakhi tlan thawm a bang thlang. Zandai inn kiangah cucik kharbawk pawl lawng an awn detdo rero. Mang Dang in thawmvang dang zianghman a thei lo. Asinan Mang Dang cun:-
“Ka mangah e sehra sunin, hmai suan-ing
Ka hung thawhah sual-ing e, Tlang thing kuai par”
“Nangmai vang i ci tei sung, kan va hram har
Tlang thing kuai par, Nang teh Nalung zur ve maw?”
“Tlang thing kuai par, Nang teh, Nalung zur ve maw?
Kei cu Hlawn Dawng kir ing e, Nangmai vangah”
tin țap phahin sangka cu a vun king sal. Hol Kawm khal cu a tuar aw thei nawn lo. “Ka mang maw ka fimhring ha si” ti’n sangka ahcun a pet suak i a va awng. Ziangdang sim lo hin țah hla-in an hmuak aw. An hun zut aw i an mang a si lo. Khatlamah Mang Dang a siih khatlamah Hol Kawm a rak si. Fimhring i tawngaw an si. Lungawi lamah biangah mitthli luangin an mitthli cun an ngaiawknak thu cu fawr khat teten a sim zawk rero. An mitthli cun an ngaiawknak thu an rel ngah țheh hnu cun zanvar an pawm aw i zinglam nisuah hman thei nawn loin an itthat.
Zinglam khua a vanin Mang Dang nu le pa cun a nau le pawl cu ‘Hol Kawm a tho zo maw? hung bih hnik uh’ tin an fial. An fa le pawl cun Hol Kawm i hnenah “ka u Mang Dang kan hmu” an vung ti. A nu le a pa cun “Nan at tukah, tilian lakah na u Mang Dang ziangtin ha a rat thei ding” an ti san. Asinan an fa le pawl cun “asi lo, ka u i kep khal kan hmu” an ti. An hung zoh i Hol Kawm le Mang Dang cu hri le dai bangin rak erh aw in an hung tawng hai. Mang Dang nu le pa khal cu tingaihnak le țhenngaihnak an thei nawn lo i cui niih sin Hol Kawm le Mang Dang ih țhitawknak an tuahih nu le pa ah an cang sal. A ziam thei lo mi duhdawtnak par cu tlan tlangin an san khat nunnak cu an hmang tlang.
Reference :: Salai Pa Sang
Thuanthu Roling Cabu
2 Replies to “Hol Kawm le Mang Dang”