Hlawn Dawh Thang le Țial Ciang

18 min read

Khuahlanah Zamual le Sialsir an rak doaw. Zamual timi cu tu khalah kan hmuh banin Falam peng sungah Zamual khawlu tlangpi khi a si. Sialsir cu mi hrekkhatin Mizo ramih Momrang kham (phullen ram) asi a ti na,Rei ek kham asi a ti na; hmundangih ta asi a ti na a phunphun an sim. Cutin Zamual ram le Momrang khamih minung pawl an rak do aw ciammam țheu. Momrang khamih ta cu Sialsir ti a si.

Cutivekih an do awk laiah cun Sialsir pawl cun Zamual cu an rak neh neknek țheu ih an cang thiam dah lo. Cu tiih ral i nehin an um kha an um a nuam thei lo. An lung a kim dah lo. Neh theinak an hawl, an ruat zawk rero nan an ruat suak thei dah lo. Netabik ahcun Tin an leng. Cutikah Zamual khaw hotu Hlawn Dawh Thang asi ih “A nupi ah Țial Ciang leng auh la, a pa in Thli thawl le ruah thawl a ken dingih nan neh mai ding” a rak ti. Țial Ciang cu Zinghmuh lal fanu (Suncung – Ramthlo khawlu tlang tluanpi) a si.

Nikhat cu Hlawn Dawh Thang cu Țial Ciang leng dingin a pawk suak. Țial Ciang cu fala hmel mawi a si. Lal fanu asi fawn. Mi țhațha le tlangval ti aw deuh pawl cun an duh cio. Hlawn Dawh Thang a len hlan khalah Hmun Ung in a rak leng ve țheu. Hlawn Dawh Thang cu Țial Ciang i thiamtahnak hnuaiah a fala leng cu a it țheu. Cu tiih a ihthat lai ahcun Hmun Ung khal a ra thleng ve. Hlawn Dawh Thang cu dawi thiam a si ruangah a taksa le a pianzia kha mi țawnțai zet le cak lo ding zet bangin a tuah aw. Cutivekih a um lai ahcun Hmun Ung cun “Hi tan cun ka tan tia hlah. Hi dar cun ka dar khal tia hlah. Langngam dar (dar sia) a si ding. Lungtum sawh khalah i bang lo ding. Tlenglan khalah i can lo ding. Buan khalah i neh lo ding” a tiih a ihthat lai ahcun Țial Ciang i hnenah amah le amah pawrh aw phah rero cun Hlawn Dawh Thang cu a nautat. Cu tiih a nautat rero ruangah Țial Ciang khal cun “cu ti a siah cun a taw kha vun phen aw la na cil vun phui ta” a ti. Hmun Ung khal cun Hlawn Dawh Thang cu a ngam tuk lawmmam ruangah a taw cu a vun phen ngaingai-ih a cil cu a vun phui. Cu tiih an tawh-tham nakah Hlawn Dawh Thang khal cu a hung țhangharh ve. A hung thawh cun a taksa a hun dawk aw i amah kelah a hung cang.

Hlawn Dawh Thang cun Hmun Ung ih nautatnak le an thurel hmuahhmuah cu a rak thei thluh. A hung thawh vete’n;

“Khawhra le vandum kulh tiangin tlawng-ing khaw, Taw phen hmang huuval an um lo Lairawn ah.
Phen law ti’n huuleng nu’n fawrh ta deldo ngai”

a hun ti. Cui hnuah Hmun Ung ih lamah a her i:-

“Ka tan Ka tan te thlirthler,
Hmun Ung in kim ngai ka tan te;”

“Ka dar ka dar e, langngam ka dar e,
Ka dar ceucin zathum ka khawnnak”

a hun ti ngah hnuah Hmun Ung i a zuamnak le a nehtumnak kha zuam ve a duh sal i,

“Paih le buan țang i mi a zuam fam nih,
Suak ai law vulei i tual hawr si”

a ti i tualrawn ahcun an pahnih te’n buan aw dingin an pan aw. An fala duh mi Țial Ciang i hmuh ah an pahnih te’n zuamawknak an tuah. An zuamawknak hmaisa bik dingah Lungtum sawh ding a si. Hlawn Dawh Thang cun Hmun Ung cu lungtum lak a fial. Hmun Ung khal cu Ludur tia zet a va la suak. Asinan HLawn Dawh Thang in a va feh i belpa tia a va lak. Hmaisa deuhah Hmun Ung cun a hi sawk i Țial Ciang pai’ tualrawn a lai i khat lam tiang a hi then. HIawn Dawh Thang cun a hi sawk ve thung i an hauhruang lengah a sawk suak ta mai. Tualrawnih tlangval pahnih zuamaw cu Țial Ciang khal cun a thiam-tah thiam nawn loin a zoh ve.

A veihnih zuamawknak ding cu tlenglan a si. Hlawn Dawh Thang cun Hmun Ung cu tleng khan a fial. Hmun Ung cun a thinhna tiang hrawngah a khan asinan Hlawn Dawnh Thang cun “aniam tuk aw; pacang zuamawknak a tlak lo” a tiih a dawh ban ceu-ah a khan ve. Hmun Ung cun a hi lan tum ve i “Hmun Ung ka pai’ fa sing” a ti a puantom a den suak i amah cu a hnuiin a tlan lan. Hlawn Dawh Thang in a hi lan ve i a lan khop hman a ti lo. Țial Ciang pai’ hauhruang lengah a lan suak. An zuamawknak pahnih an țheh zo.

Neta bikah zuamawknak a tang lai. Hmun Ung cu a thin a khur rero zo. “Ka ngam lo” tiih vung țawng ding cu nau ah a neih ve si. Fala nui hmai-ah mual ka pho zo ti thei aw phahin an zuamawknak netabik buanawknak cun Hlawn Dawh Thang cu a hun pawm sal. Țial Ciang pai tualrawnah cun secang țha khitaw bangin an her zawk rero. Hlawn Dawh Thang khal cun rei deuhin tawk thlang sehlaw a ti i, a tual thlanglam an tikuang hmun bekah a vun thlak. Hmun Ung cu a thawh hman a tho thei nawn lo. Ciarbek lakah a taksa na lawng si loin, fala nui hmaiih ningzakza in hung thawh ding cu a mit hmaiin khuaram a ting nawn lo. Cu tiih Hmun Ung mangbangih a tal rero kha Țial Ciang in “Minungih fa cu lawmmam” a tiih a vun thawh. Cutikah Hlawn Dawh Thang in “Țial Ciang Hmun Ung maw na duh deuh” a tiih a tlan tum. Țial Ciang khal cun Hlawn Dawh Thang tlan ve ten a dawi i Hlawn Dawh Thang cu leng hrih dingin a va kai. Cutin an duhawknak thu cu nuamin an rel tlang.

Hlawn Dawh Thang le Țial Ciang cu an duhawk ngah zo ruangah a nupi dingin a hung dil. Asinan Hlawn Dawh Thang pa’n nupi man i Ngun-Sum lawmmam ding cu a duh lo. Asinan Hlawn Dawh Thang in a pai hnenah a dil i,

“Ka pa, kan ngun-sum cu hei hral lak tau si,
Țial Ciang kan run innah țuan rel she law tin”

a ti i an ngun-sum cu a pu-ih Țial Ciang i manah a hun pek. Hlawn Dawh Thang khalin a pai siang lo cing i an ngan-sum a man ruangah an “ Thli thawl le ruah thawl ken dingin a ngen ve. Thli thawl ruah thawl Țial Ciang in a keng. Sialsir pawl cun Zamual sim ding cun an hung sal nan an thli thawl le an ruah thawl an rak thlahih thlipi le ruahpi sun le zanin a surih Sialsir pawl an cang thiam nawn lo. Tuihlanah awlten an neh țheu mi kha thli le ruah ruangah ral an sung lehlam. Cuti’n ziangtik hmanah Sialsir pawlin Zamual an neh thei nawn lo.

(Tu bang khalah hin Sialsir an hung an tiih vate an hun tawkah cun an tam le ruah ni tam a cenih, an mal le ni mal a cen țheu. Tutiang ahhin hmuh theihin an um lai thotho cu mangbangza thil pakhat asi ve.)

Nikhat cu Thur in thing an thiah (Khuang an cawi). Hlawn Dawh Thang tei sung khal cu an tel ve. An feh zawngah cun Za Ham nu’n a fa le pawl cu sathin a cah ta (Za Ham cu Hlawn Dawh Thang ih nau a si). An lamnak ahcun sia tam nawn an that. Asinan Ngun Hnu in sia a co ve lo ruangah amah-ih lam hmaițhit ding asi nan a lam duh lo. A nuarih daite’n a to san men ruangah lam an thawk thei lo. Zanlam ni a sim duahdo thlang.

Cutiih Ngun Hnu a lung a kim lo nak le tlun a tum kha Țial Ciang in a theih ruangah,

“Ngun Hnu kan khua lamah lawi lai ti ai in,
Val aw khingthang zutin zatlang lam hren au”

a ti hai. Cutikah Hlawn Dawh Thang khalin ka farnu a nuar ti a thei i:-

“Ka naute nuar hlah law Lai ni te sun ai,
Ngun Hnu lam sir hmaisa kan thang duai aw lai”

a ti bet. Cutikah Ngun Hnu khalin,

“Khuahlan ka u lei hnen i thing ka dimah,
Tilum mai-sia tel lo i run vung tlun ding” 

a ti.

Asinan Ngun Hnu cu an lem thei sal i lam hmai a hun thawh. Cuisicun a mo Țial Ciang le Dar Hri Nuai nu (Hlawn Dawh Thang ih nu sun) pawl thawn an hung lam cu Kiangkap lam zawh hmuahhmuah zoh khawh awk loin tualrawnah an hung her. Mițhep lo te’n mawi ti fahranin an zoh cio. Hlawn Dawh Thang khal cu a nupi pawl le a farnu pawl mi-in an uar nawn ti a theih cun a thin a nuam zet. Zum-aw phahin hngal nawnin a to ve. Culai takah Hlawn Dawh Thang in a nupi Țial Ciang i hnenah “Dar Hri Nuai nu’n a lo lan kualko le a hna bawt cat aw la a ka-ah barh aw” a ti. Cun Dar Hri Nuai nui hnenah “Țial Ciang i a lo lan kulko le a khang pal tlek aw” a ti ve. Cuti’n an pahnih cun lam hmaisak an cuh aw zok rero. Veikhat cu Dar Hri Nuai nu’n Țial Ciang hi lan pang khaw, a hna a bawhtan sak i a ka-ah a barh. Dar Hri Nuai nu kha a thin a heng ve i Țial Ciang I khang a pal tlek sak ve. Cuti’n an lam net tiangin cuh aw rero phahin an lam ciammam.

An lam a cemin khawlam panin tlun an rel. Asinan Za Ham nu’n sathin i sum-auh ti i a cah ta ruangah Hlawn Dawh Thang le Za Ham cu sa hawlah an feh. An fehnak lam ahcun se rual an hi hmu. Za Ham in “Ka u sia ka deh ding” a ti nan Hlawn Dawh Thang in “Khi cu khaw auhnak ding a si khi” a ti san. Se deh ding an hmuh lo ruangah khawsungah an lutih inhnuai pakhatah vawkthau tumpi pakhat an hmu leh.

Asinan “Khaw sannak ding” a ti lala i an deh suak lo. An va feh sal i patar pai’ in hnuai-ah vawkthau an hi hmu leh. Patar pai’ in hnuai ahcun an lutih a vawk cu an vung dehsak. Patar pa khalin a meithal a lak hruakih a kah. Za Ham cu a in hnuai ahcun a kap that ta. Hlawn Dawh Thang cu pawpi-ih sin inzu ah a cangih insung lamah a kai hnuah an in luanglu ihsin vaca-ah a cangsal i a zuang hlo.

“Hlawn Dawh Thang tei’ unau an thi” ti thawm a thang. An sung le an khat pawl cu ninghangin an țap rero. Asinan Țial Ciang in Hlawn Dawh Thang ih thih ding hi a zum thei lo. Curuangah:-

“Hlawn Dawh Thang thi e ti ling bang nan hnin cu,
Dawi ai hnih nei a huu nih hriam thlak cermar lai;”

“Dawi ai hnih nei a huu nih hriam thlak cermar lai,
Hlawn Dawh Thang tlang thlalerin vanva-ah zuang” 

a ti.

Cui hnuah Ngun Hnu i lamah a feh i:-

“Ngun Hnu țap tuk hlah law na u tlungai lai,
Ngun darte rual hlit aw, kawm tialah vung bang” 

a ti.

Ngun Hnu khal cun ka u Hlawn Dawh Thang a thi lo ti a theih cun a thin a nuam nasa. Asinan Za Ham a thi ti a theih thotho ruangah an lung a awi thei cuang lo.

Za Ham ih lu cu patar pa-in a bangah a tar. Zantinin an sungza in an suak khawmih bang cungih an tar mi cu an hung țah ringring țheu. Za Ham khal cu a thlarau in hla a hun phuahih:-

“Ka nu zikziak te teh a lung sir ve maw,
Ka pai, dar mang kuai tang khaw leng i hram au”

a hun ti. Cutiih zantin an hung țah ringring ruangah patar pa khal cun tuar nawn loin cirhdup ah a phum sal.

Veikhat cu Hlawn Dawh Thang in Țial Ciang le Lian Pa (a fapa) te cu “Siarte rak hngakau, Dar Hri Nuai nu ka leng ding” a tiih a len san. Dar Hri Nuai nu cu a lung a awi tuk lawmmamih a nau le pawlih mitkemza tiangin a khir a zuang zok rero. An darkhuang a cumih ngai paih awk lo tiangin a tal. Țial Ciang a thin a heng. A phunzai rero thlang. Asinan Dar Hri Nuai nu-in zianghman a pawi sa lo.

“Lian Pa ih dar hi beng lang haw parah,
A ngai duh lo nan hna rak thawng hlah ai uh”

a ti sanih atum deuhdeuh men. Țial Ciang cu a thin a heng sinsin. An pa-in le Dar Hri Nuai nu a len san ruangah:-

“Lian Pa a cawi zo kan siar țhing hngak vun ti,
Țha hlah an tluang fanu a lung lian lam ai”

“Ka naute i pawk uh i hlim pawk ai uh,
Khawte so kai aw lang ka pa lei hnenah”

a ti a pawk hnuah an dar cu a lukhumih a pai’ inn lam panin khua a tlan ta.

Cutiih a tlunnak lamzin ahcun a pa-in sum a rak salh. Asinan ka pa a si ti a theithiam nawn lo. “Ka pu, ka pa Za Hre ih inn i sim aw” a ti. A pa khal cun a rak thei nan a sim duh ve lo i “Na pawn i secang mei kha pawk awla a inn a lo tlunpi ding” a rak ti. Țial Ciang tei nufa khal cun secang mei pawk phah cun an feh vivo. A cancanah hling rul lakah, thingrul lakah tlang lakah a feh pi vivo. Cutin zanlam sim nawnah an inn an va thleng. A pa cu an hlan pi-ah a rak thlengih a sum salh mi parah tualrawnah a rak to. Țial Ciang a vung thlengih a tawn mi kha apa asi ti a theih cun a ning a zak. Curuangah a ningzakin:-

“Sentet tak i in khun a dim ta fam nih,
Lai Za Hre ka pa e, na hmel palh ai ing”

a ti. A pa khal cun lungawi in a rak hmuak i,

“Hrinhniang tei kir hi e sun cee nak si ai,
Co a duh nih ka tualah ngul bun ai uh”

a ti. Cui thu Ni Ka Hlawn Khar in a rak theih tikah ngul a hun bun. Cutiin Ni Ka Hlawn Khar cun a leng.

Nikhat cu Hlawn Dawh Thang in “a lang tlangin ka hung cuan dingih i dungleh a si le ka khirh sal ding” a tiih a hung zoh. Țial Ciang cu an zautlangah thiamțial a rak tah. Țial Ciang cun a rak hmu nan a hmu lo bangin a um san men. Hlawn Dawh Thang khal cun “I seherh lo asi hi” a ti i a tlung. Hlawn Dawh Thang a tlun ve te’n Țial Ciang cun um ngaihnak thei loin a fehnak lamzinin a rak khan. Asinan a khelh nawn lo.

“Zawngte tlang le lungphunin kei bawh ningna,
Hlawn Dawh Thang ka biak law’n Zamual liam aw lai”

a ti i seherh duahdo cingin an țian aw ta. Țial Ciang cu a um a rem thei nawn lo. Hlawn Dawh Thang kha a seherh tuk lawmmam i a ngai in ziang i lai hman a rel thiam nawn lo. Ziang țuan khal zuam loin mina bangin a it. Rawl khal a ei duh lo. Cutiih ti lo le rawl loih a um cu a nu khal a mang a bangih:-

“Khua hi hlanah na nu cu zun rak ul ing,
Rawl nuar hlang e tidai tham lai lawng ul in”

a ti.

Țial Ciang khal cun,

“Ai ka nu e hi tuar na tuar zo ve maw,
Zunrim ngaiah hitin maw a fah ruangmang”

a ti san.

Asinan a nu in tidai tham lawng te a tham cuang lo. Cu ti’n Hlawn Dawh Thang i zunțhing cu rei nawn a ul ta.
Nikhat cu Ni Ka Hlawn Khar i țhit dingin a nu le a pa’n thurem a rak rel. Țial Ciang khal cun Hlawn Dawh Thang kha a seherh lai thotho ruangah “ I rak thei seh” a ti i a sal rual pawl kha Zahmual-ah manah ding vawk vung hawl dingin a fial. “Hlawn Dawh Thang ih hmuansak nan thlen le napi’n vung au uh” a tiih a cah ta.

Sal rual pawl khal cu “vawk lei ding kan hawl e” an ti i khawlak ahcun an au rero. Hlawn Dawh Thang ih inn hmuansak an thlenin napi’n an au sinsin. Hlawn Dawh Thang cun thei lo bangin a um san. A namsau a la-ih samseu in a tat a tat ih a tat ngahin vawk hawl pawl cu “ziangah ha vawk nan hawl” tiah a suh hai. Annih khalin “Ka pi Țial Ciang in Ni Ka Hlawn Khar a nei zikih man-ah dingah kan hawl” an ti. Cui sicun Hlawn Dawh Thang cu a nausau a kengih a pawk suak ve. Țial Ciang pai’ inn a thlenin an sangka hramah a zathalin a it-ih.

“Kham țhiu țhiau lang ka phei thlai zalam rawnah,
A ka lantu ka lainawngin um lai uh”

a ti i a namsau thawn a it.

Zohman a lan ngamtu le a lut ngam tu an um lo. Lenglamin an luh ngam lo ruangah car lamih luh an tum. Car lamah a țhawnih a va it thotho.An pah ngam cuang lo. Lenglamin luh an tum leh. Lenglam sangka hramah a țhawn lala. An mang a bang. Patar pate pakhatin “Cu bangih milai puar cu e” a ti i vun lan na khaw a rak sah tan men. Ti ngaihnak le ruah ngaihnak anthei nawn lo. Țial Ciang pa khal a mang a bang ve thlangih Țial Ciang I hnenah cun “Na duh mi zu hai pe awla na huat mi sasem pe aw” a ti. A hrangah hril anhai ding a um lo. A zuhai te cu kengin Hlawn Dawh Thang a va tulh. Cui hnuah Ni Ka Hlawn Khar i hnen lamah a fehih:-

“Setet tak i miphun u co tafamin,
Kir ai law Hlawn Khar e, phun nau deuh ai ci”

a ti phah zawngah sasem a barh ve. Ni Ka Hlawn Khar cun a ninghangin:-

“Uang tuk hlah Țial Ciang khua ngai,
Thai hnih țhit thiang hlah ri ngai Thai khatah lungphang hngang maw”

“Uang tuk hlah Țial Ciang khua ngai,
Kan thlanglam kawl bawi co ngai kan tum ve”

a ti i tualrawn i a ngul bun mi cu a sahtan ta-ih a inn lam panin a tlung hlo. Ni Ka Hlawn Khar a tlun cun Țial Ciang pa cun a manah Ngun Pher a ngen sal. Hlawn Dawh Thang pa’n ngun pher man ding cun a lung a kim thei lo. Curuangah an it riak tlangval pawl a phah nen ter. Asinan Hlawn Dawh Thang in tlangval pawl a bum a bumih an pherphah mi cu a zialih a put hlo. A nupi manah a hi pek. Hlawn Dawh Thang khal cun Țial Ciang i ken dingah Țhihni a ngen ve. Țial Ciang pa’n a siang ve lo i a tohkhamah a hmanih zohmanin an la ngam lo. Asinan Țial Ciang in hmun a phial phahah a pa kha, “ Ka pa, kam hrih, na hnuaiah hnawmbal a um” a ti i a pa din zawngah a țhihni cu a lakih a tlunpi ve.

Cuti’n Hlawn Dawh Thang tei nupa cu an in zin zawhih an tin. Inn an va thleng cu sang-ka an rak awn duh lo. Netabikah Țial Ciang a mang a bang i:-

“Mang Lian ka rang ha tlai lo ra suak ai law,
Țial Ciang nan run inah țuan rel hrih ai lang”

a vun ti.

Asinan an ra awn duh cuang thotho lo i Hlawn Dawh Thang a thinheng in an hauhruang sahbal a tum. Cui sin cun an ra awn sal i țhate’n an um khawm sal leh.

Veikhat cu pheihlep fala unau Hlawn Dawh Thang in len a tum. Pheihlep fala cu a hmutu hmuahhmuah in țha an ti cio. Asinan an sinak tak zohmanin an hmu ngah dah lo. An kee a bulih cal an thluahcawp mi a si. Hlawn Dawh Thang cu an inn cu a rak thleng. Fala unau cu lo an rak feh ngelcel. Hlawn Dawh Thang khal cun a rak hngak ringring hai i ziangvek an siti hmuh duhah a puan lukhuhin a it-ih a mit zawn te avit awng. Unau hnih fala khal cu ziang thei loin an hnațuannak hni le puan thawn an ke-ah an cal an thluahih awn ruih ro in an ra tlung. Hlawn Dawh Thang cun fiangte’n a rak hmu hai. Hlawn Dawh Thang asi ti an theih cun an ningzakin “In hmuh awk maw” an ti. Hlawn Dawh Thang in “Ka lo hmu lo, ka itthat” a ti san. Asinan an zum cuang lo. Kan sinak in hmufiang zo ti an thei. Cuisicun an thlengaw i an thuamthil an hun hruh ngah cun fala mawi ngaingai an cang sal. An hung thuamawk ngah cun an mawi in an țha sal. Asinan Hlawn Dawh Thang in fiangte’n a hmuh ngah zo hai ruangah a duh nawn lo. Curuangah:-

“Ka ret tak e kipkual ka ngun zung-zathil
Mang mi bawi i kan run tawn lai ka rin lo”

a ti i ninghangin hla a sak rero lai-ah Hlawn Dawh Thang in a rak thei i leng dingin nikhat cu a pawk lala. Asinan a fala cu a thawng thiam lo. Hlawn Dawh Thang an hmuh ve te’n a nu le a pa’n buk sungah an khum. A mang a bangih fala leng dingih pawk si, veikhat tal tawng ta lo cu a lungsia a herh ruangah zawhte ah a cangih a buk kiangah sunvu te’n a ngeu zok rero. Cu tiin a ai rero kha buk sungih fala nu’n a ngai paih nawn lo i, “Zawh eh” a ti i a buk a hun cum phahih zawhte cu a kawk. Cu tiih zawhte a kawk i a buk a cum zawngah a buk ka malte a awng aw. Cui awngte cun Hlawn Dawh Thang cu a lut manih fala nui hnen a thleng. Fala nu khal cu fa a rai ta. Hlawn Dawh Thang in “Fapa na run hrin le Rih Lian run sak aw” a ti i a tiamta. A lennak kipah an rak duh fawn. Curuangah veikhat cu Thur fala a leng lala. Thur fala cu amah khalin a duh tuk lawmmam hai. An țha in an mawi tuk. Curuangah a tlunsal hnu khalah a hngilh thei hai lo. Thur fala zun tuarin rawl khal a ei duh lo. A nu-in a pek rero khal le a ei duh cuang lo. An nu khal a mang a bang i:-

“Rawl na nuar maw, na nuar maw, rawl na nuar maw
Ka pek suan rawl na nuar maw Hlawn Dawh mi Thang”

“Rawl na nuar maw, na nuar maw’
Thur le Zo khua nui’ vangah rawl na nuar maw”

Asinan Hlawn Dawh Thang khal cun,

“Thur le Zo khua na ti cu na cawk hnga maw
Anmai’ tangah bawi le suntai le vankhawng”

a ti san.

Hlawn Dawh Thang cu a fehnak kipah miin an rak duh, an ngai vivo ruangah Țial Ciang in a ham. Mi kip miza in a va duh vivo ding khal a nupi in a duh ce lo. Curuangah a vahsuah ding le fala a len ding khal a kham. Cui thu fala dang pawlin an theih cun “Țial Ciang in an pa a ham” an ti i an thangsiat ciammam. Asinan Țial Ciang cun ham lo pi bangin,

“Ham hlang e, ham hlang e za hup bual em,
Tluang a tlawnah ngaknu nih za rak hlan au”

a ti hai.

Hlawn Dawh Thang cu khuang a cawi tumih thing a thiah vivo. Ram kipah fate a neih ruangah a fa le pawl khal cu a khuangcawi lam ra zawh dingah an suak khawm hai. A fa le ra thleng kha Hlawn Dawh Thang cun a kawțial a awnih a lut ter hai. Netabikah Rih Lian khal a ra thleng ve. Rih Lian cu a pa bangin dawi a thiam ve. Zu pihra kha palang pahnihah a thanih a rak phur phah. Rih Lian a ra thlen kha a pa in a hmu nan, zawngum sia bangin țawp zet le țawnțai zet i a um hrim ruangah a kawtțialin lut ter loin an sekawtin a lut ter. A fa le dang pawl cu vawkthauin an thla a kawh sak thluh nan, Rih Lian cu Arcangin a kawh sak.

A zan cu zanvarin zanmengin an nuam. Fala tlangval tampi nunnuamin an um khawm. Rih Lian cu hlathiam mi khal a si.

“Ka ha ka ha te fingfeng,
Theikuh pangro ka țamnak”

“Ka pum ka pum te lirler,
Rawl i tintian ka zawinak”

a ti i amai siatnak le a țhatlonak kha hla ah a phuahih zanvarin fala pawl thawn an nuam tlang. Fala pawl khal cun amai hlaphuah bangin,

“Na ha na ha te fingfeng, na pum na pum te lirler”
an ti i hla phuahin an nawnpi zok rero.

Zan Khua a simin Rih Lian cu lengah a va suakih amah a sinak vekin a va tuah aw sal. A luh sal cun tlangval hmelțha, a ruang le a rai khalah zo i bang awk loin a cang sal. Tlangval le fala tampi’n ziang i an rel lo laiah cu tiih a hung can cun an țih sal. A kiangkap hmanah an um ngam nawn lo. A pa khal a mang a bang. Hla khal a seh ngam nawn lo. A pai’ hnenah “Ka pa, kanto pahra-in va la aw, zu malte ka phur” a ti i kanto pahra cu a va lakih a palang zuphurh mi cu a hun suah tikah a pahra-in a khat thluh. Cuvek thiamnak a neih sinsin cun a pa khalin a țihzah, a hmaisawng sinsin thlang. A pa cun vawkin a thla kawh sak a tum sal nan Rih Lian in a duh nawn ve lo.

A thaisun cu bual an suak zik. Cutikah Lian Pa in Ni a hung hup i Rih Lian in fala pawl a rak nawm pi. Cuihnu ah Rih Lian in Ni a hung hup sal i Lian Pa in a rak nawm pi ve. Cutin an unau hnihin sunvu ten fala an um pi hai. Zanlam pin a pa-in “Tawk thlang seh law” a ti i thing an dim suak thei. Hlawn Dawh Thang in a fapa Lian Pa le Rih Lian cu ziangvek an si kha theih a duh ruangah a tawh-awk ter. Hla in an khawngaw rero.

Lian Pa in:-
“Ka nu tei semnak lawng ka put i ningna,
Ngun Hniar lawng zalamah kan lang ka val hawi”

A ti.

Rih Lian in a hun thawh ve i:-
“Ka nu cu marte si ngai, cin hni a veng,
Rinim kung hlun, hnahhlun tlawrngo kan semnak”

a ti ve.

Hlawn Dawh Thang cun a fapa pawl cu a rinsan hai nasa. An pa hawi dang an hleih. An fim an țha, an cak. Rih Lian khal cu a pa-in a theih ngah zo ruangah khuang an cawi țhehin a duh mi Rih fala thawn a umkhawm ter. Nikhat cu Rih Lian a khua-ah tlun a tum. Hlawn Dawh Thang tei nupa cun an kai rero nan a duh nawn lo. A hlanah ziang ih an siar lo le an nautat ruangah an hnenih um a duh ve lo. Curuangah a unau le a nu le pa cu tanta-in Rih zin lam panin a tlung phei. Cutiih Rih Lian a hung tlung cu Hlawn Dawh Thang tei nupa cun an lungleng le umharin a liam taktak cu um ngaihnak hman an thei lo. An ngai tuk lawmmam i an mit i tin lo tiangin khua an cuan, Tawkfang ahcun vaca run khat an ra zuang i Hlawn Dawh Thang cun a lungleng umhar tuk tuar loah vaca pawl cu thu a hun sut.

“Ka tlun i vaca zuanzang aw,
Ka fa dawhte Rih Lian khui thleng ngiongo maw”

Cuti cun Hlawn Dawh Thang cu a fapa Rih Lian ngai-in a khawsa. Rih Lian kha kawh sal a fial nan a rung duh lo. Hlawn Dawh Thang cu a um ngaihnak thei loin a to. Inn sung khalah a lut nawn lo. Rih Lian i rung tlun lai hlan lo cu inn sungah ka lut nawn lo ding a ti i zaute cun a rak hngak ringring. An mang a bang i ti ngaihnak an theih nawn lo cun zaute ahcun thlamte an sak sak i tutiang zauthlam kan neih khal khi cuicin thawkin a si.

Rih Lian cu na pa a na a thizik tiin an hung ko nan thungai a si lo ti kha a thei ve i a vung duh lo. Curuang lawngah si loin ka pa i sim ngam lo mi mikei khua ka sim i ka neh hnu lawngah ka vung ding a ti. Ka pa ka hleih lai hlan lo cu a ti eueu. Hlawn Dawh Thang cun mikei khua sim ding a rak ngam lo. A mikei pawl khal cun Hlawn Dawh Thang an țih ve. Curuangah Hlawn Dawh Thang cu mikei pawl thawn rualrem tei um dingin thu a tawlrel. Curuangah Rih Lian a lung a kim thei lo i mikei khua sim cu a tum thotho. Asinan a pai hnenah cun a dawi thiam nakin ngalcangpi a ho thiamtleng can lai ti riairiai pi kha a vun thlah i an hmuan thlang le hmuansakah a vak thuntho rero i an hmuanthlai thil pawl cu a ei i a siatsuah thluh. Țial Ciang cun kan hmuan i thil um hmuahhmuah a cem thluh ngaingaiding e vung kap aw law a ti rero nan Hlawn Dawh Thang cun Rih Lian i run thlah mi ti a theih ruangah a kap duh lo i a zoh cuah co men. Anetnak ahcun Țial Ciang cun meithal a vung lak i a pek i kah lo theih loin a kap fial. Hlawn Dawh Thang cun a kah i ngalcang cu a thi.

Hlawn Dawh Thang cun Rih Lian in mikei khua sim i raldo a tum thotho ti a theih ruangah a thla a phang. Curuangah pawpi ah a cang i mikei khawlu tlang cun a thupten a hung buk hmiauhmiau. Rih Lian cu mikei pawl thawn mikei lal tei tual ahcun an do aw ciamco. Hlawn Dawh Thang cun a fapa an neh pang ding ti phang zetin a zoh ringring. An neh deuh a si le ka vung bawm ding i kan pafa in thih le thih a ti i ralringin a rak tiar ve. Asinan Rih Lian cun mikei pawl cu a neh thluh. Curuangah siat a cam i a thuthu i a kuthnuai ih um thluh dingin siat ti a in ter thluh ta hai.

Rih Lian i a neh cun Hlawn Dawh Thang cun “Ka fapa Rih Lian in i hleih riai, pa i hleihtu fapa ka nei aw” a ti i a lungawi in khuaitehla a vun sam i a tlung hlo. Cui si cun Rih Lian khal cun ka pa in i hung buk ti a hun thei ve.

Zuk:: Original neitu
Reference :: Salai Pa Sang

5 Replies to “Hlawn Dawh Thang le Țial Ciang”

  1. Pingback: หวยลาว

Leave a Reply to Anonymous Cancel reply